Μια πολύ ευχάριστη δραστηριότητα που αγαπούν τα μικρά παιδιά είναι να φτιάχνουν σύνθετες λέξεις. Διαλέγουμε καλοκαιρινές λέξεις λοιπόν και αρχίζουμε το παιχνίδι! Με τις λέξεις ήλιος, θάλασσα, καράβι και ψάρι φτιάχνουμε σύνθετες καλοκαιρινές λέξεις και προκαλούμε τη φαντασία και την ικανότητα για γλωσσοπλασία των μικρών παιδιών.

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε Α4 σελιδα αρχικά σαν πίνακα αναφοράς, ώστε να συζητήσουμε πως ακριβώς φτιάχνονται οι λέξεις. Σημαντικό είναι να προκαλέσουμε τα παιδιά να παρατηρήσουν πως αλλάζει σε πολλές λέξεις το νόημα των λέξεων όταν ενώνονται μεταξύ τους, πχ θαλασσα και λύκος = θαλασσόλυκος (που δεν έχει σχέση όμως με το ζώο).

Θα χρειαστούμε:

Εκτυπωτή

Α4 σελίδες ή Α4 χαρτονάκι

Ψαλίδι

Πλαστικοποιητή (προαιτερικά)

Τρόπος παιξίματος:

• Μπορούμε να κόψουμε τις λέξεις (να τις κάνουμε καρτελες δηλαδή) και να παίξουμε με το παιδί μπερδεύοντας τις καρτέλες και ζητώντας από το παιδί να τις βάλει στη σειρά και στη συνέχεια να επιλέξει τη σύνθετη λέξη που προκύπτει. Μετά από λίγο καιρό το παιδί θα μπορεί να παίζει και μόνο του το παιχνίδι.
• Μια άλλη δραστηριότητα που μπορεί να συνοδεψει το παιχνίδι είναι να φτιάξει το παιδί τις δικές τους καρτέλες, ζωγραφίζοντας είτε τις λέξεις που φτιάχνουν τη σύνθετη λέξη, είτε την ίδια τη σύνθετη λέξη.
• Φυσικά μετά από λίγο καιρό θα παρατηρήσουμε ότι το παιδί είναι σε θέση να φτιαχνει όλο και περισσότερες σύνθετες λέξεις, ακόμη και σύνθετες λέξεις που δεν υπάρχουν, αλλά δείχνουν καθαρά την ικανότητα που αποκτά το παιδί να "παίζει" με τη γλώσσα.

ΥΛΙΚΟ:

ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΨΑΡΙ

ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΗΛΙΟ

Ένα απλό αλλά διασκεδαστικό παιχνίδι για παιδιά είναι το παιχνίδι μνήμης (memory game) με κάρτες. Μπορούμε να το παίζουμε με τα παιδιά όλο το καλοκαίρι (είτε είμαστε εκπαιδευτικοί είτε είμαστε γονείς και θέλουμε να απασχολήσουμε με ευχάριστο τρόπο τα παιδιά μας) και το σημαντικότερο το έχουμε φτιάξει μόνοι μας. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι έναν εκτυπωτή και αν θέλουμε να κρατήσει περισότερο έναν πλαστικοποιητή.

Κάθε ταμπλό περιέχει 16 τετράγωνες καρτούλες με ένα καλοκαιρινό θέμα. Αν θέλουμε να το κάνουμε πιο εύκολο δίνουμε λιγότερες κάρτες στα παιδιά σε κάθε παιχνίδι, αν θέλουμε να το δυσκολέψουμε δίνουμε περισσότερες κάρτες.

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ:

Απλώνουμε τις κάρτες πάνω σε ένα τραπέζι με τις εικόνες εμφανείς προς το παιδί ή τα παιδιά. Τους δίνουμε λίγο χρόνο να απομνημονεύσουν τη σειρά των εικόνων. Στη συνέχεια γυρίζουμε από την ανάποδη τις κάρτες και ζητάμε να θυμηθούνε που βρίσκονται τα ζευγάρια με τις ίδιες εικόνες και να τις ανοίξουν.

ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΟΥΜΕ:

• Εκτυπωτή
• Χαρτί ή χαρτόνι εκτύπωσης
• Ψαλίδι
• Πλαστικόποιητής (προεραιτικά)

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΜΕ ΡΟΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

Παιχνίδι ρόλων (Role-Playing Game στα Αγγλικά ή αλλιώς RPG, η παγκοσμίως διαδεδομένη βραχυγραφία του όρου) είναι ένα παιχνίδι στο οποίο οι συμμετέχοντες αναλαμβάνουν το ρόλο φανταστικών χαρακτήρων και μέσω συνεργασίας δημιουργούν ή παρακολουθούν ιστορίες. Οι συμμετέχοντες καθορίζουν τις ενέργειες των χαρακτήρων τους εν μέρει βασισμένοι στον σχεδιασμό του χαρακτήρα τους, και οι ενέργειες πετυχαίνουν ή αποτυχαίνουν σύμφωνα με ένα, συνήθως πολύπλοκο, σύστημα κανόνων και οδηγιών. Στο πλαίσιο των κανόνων, οι παίκτες μπορούν να αυτοσχεδιάσουν ελεύθερα οι επιλογές τους καθορίζουν την κατεύθυνση και την έκβαση των παιχνιδιών. (Απόσπασμα από τη Βικιπαιδεία)

Πόσες φορές παρατηρούμε μικρά παιδιά να κρατούν στο χέρι τους ένα αντικείμενο και να προσποιούνται ότι είναι κάποιο ζώο ή κάποιο τελείως άσχετο αντικείμενο από αυτό που βλέπουμε εμείς; Να κρατάνε ας πούμε μια ξύλινη κουτάλα και να την κάνουν σπαθί… Μια πετσέτα να γίνεται η μπέρτα ενός μάγου ή η κάπα μιας πριγκίπισσας… Ένα μπολ να γίνεται καράβι που πλέει στη θάλασσα… και πολλά, πολλά, άλλα…

Πολλές φορές οι γονείς ακούνε για τη σημασία του παιχνιδιού στην προσχολική ηλικία, τους είναι όμως δύσκολο να αντιληφθούν πώς το παιχνίδι με κούκλες ή με αυτοκινητάκια και τουβλάκια μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί στα γνωστικά αντικείμενα ή στην σχολική του επίδοση. Είναι άραγε αλήθεια τόσο σημαντικό το παιχνίδι τελικά;

Τα μικρά παιδιά μαθαίνουν μέσω της φαντασίας και της πράξης. Τα παιδιά χρησιμοποιούν αυτά τα αντικείμενα αναπαριστώντας ότι είναι κάτι άλλο και δίνοντάς τους συνήθως διαφορετική ενέργεια και κίνηση. Αυτό το παιχνίδι αναπαράστασης μπορεί να φαίνεται απλό, αλλά δεν είναι… Η διαδικασία του να παίξει ένα παιδί παιχνίδια ρόλων και αναπαράστασης απαιτεί ικανότητες πολύ σημαντικές στην γνωστική και γενικότερη ανάπτυξή τους.

Το παιχνίδι αποτελεί το θεμέλιο της διαδικασίας της μάθησης για τα παιδιά. Δίνει στα μικρά παιδιά τη δυνατότητα να μάθουν να οικοδομούν τη γνώση αλλά και να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Τα μικρά παιδιά μέσω του παιχνιδιού αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες και ωριμάζουν συναισθηματικά. Παίζοντας παιχνίδια ρόλων πειραματίζονται με κοινωνικούς και συναισθηματικούς ρόλους της αληθινής ζωής. Μέσω τους παιχνιδιού ρόλων με άλλα παιδιά μαθαίνουν πώς να ελίσσονται, να μοιράζονται ρόλους και ευθύνες και να επιλύουν –τις περισσότερες φορές δημιουργικά – ένα πρόβλημα. Όταν τα μικρά παιδιά προσποιούνται πως είναι κάποιος άλλος (μαμά, μπαμπάς, ζώο, αστυνομικός κλπ) αποκτούν την εμπειρία του να μπαίνουν στη θέση κάποιου άλλου, που ουσιαστικά τους διδάσκει έμμεσα την «ενσυναίσθηση», τη δυνατότητα δηλαδή να κατανοεί τη θέση κάποιου άλλου. Και μάλιστα να την κατανοεί όχι ως απλός θεατής αλλά να ζει και να βρίσκεται στη συναισθηματική κατάσταση αυτού του άλλου.

Είναι κομμάτι της ηλικίας τους, για τα μικρά παιδιά, να βλέπουν τον κόσμο μέσα μόνο από τη δική τους οπτική γωνία και πολλές φορές αρκετά εγωιστικά… Μέσα όμως από την ωρίμανση, το συνεργατικό παιχνίδι και το παιχνίδι ρόλων, σταδιακά αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα και τη θέση του άλλου που έχουν απέναντί τους. Επίσης, η δυνατότητα που δίνει στο παιδί το παιχνίδι ρόλων να αναπαριστά οποιοδήποτε άλλον, να γίνεται δηλαδή όποιος –α επιθυμεί, βοηθάει στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης.

Εκτός από το να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, τα παιδιά, μαθαίνουν ακόμη να διαχειρίζονται αυτά τα συναισθήματα, όπως το να ελέγχουν το θυμό, τη λύπη ή τη στεναχώρια μέσα σε μια ελεγχόμενη κατάσταση (παιχνίδι). Μέσα από το παιχνίδι το παιδί έρχεται αντιμέτωπο πολλές φορές και με καταστάσεις που το πληγώνουν στην πραγματική ζωή ξαναζώντας τις καταστάσεις αυτές μέσα στο παιχνίδι και επιλέγοντας μια διαφορετική εξέλιξη και ένα διαφορετικό τέλος.

ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι ρόλων και το παιχνίδι γενικότερα αναπτύσσουν τη λεπτή και αδρή κινητικότητα, καθώς και την αίσθηση του σώματος τους απέναντι στους άλλους και στον χώρο. Το να ντύσει ένα κοριτσάκι μια κούκλα για παράδειγμα, βοηθάει την ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας, ενώ το να προσποιηθεί ότι παίζει κουτσό και σχοινάκι βοηθάει στην ανάπτυξη της αδρής κινητικότητας. Η χρήση του σώματός τους από τα παιδιά για τον οποιοδήποτε λόγο μέσα στο παιχνίδι τα βοηθάει, ώστε σταδιακά να νιώσουν περισσότερη αυτοπεποίθηση, ασφάλεια και σιγουριά με αυτό.

Σε λίγο τα σχολεία κλείνουν... Τα παιδια ξεκινάνε διακοπές και εκτός από τις μέρες που θα παίζουν ατελείωτες ώρες σε παραλίες και σοκάκια θα υπάρξουν και μέρες βροχερές ή μέρες που θα πρέπει να μείνουν κλεισμένα στο σπίτι... Για αυτές τις μέρες μπορούμε να εκτυπώσουμε και να δώσουμε στα νηπιάκια μας τα παρακάτω φύλλα εργασίας που περιλαμβάνουν παιχνιδοϊστορίες και γραμματοαριθμομπερδέματα με θέμα το καλοκαίρι! 

Αν βέβαια μιλάμε για παιδικό σταθμό  - νηπιαγωγείο, τότε μπορούμε να τα δουλεύουμε με τα παιδιά για όσο χρονικό διάστημα θα είμαστε μαζί.

Γλώσσα, προμαθηματικές και μαθηματικές έννοιες, λαβύρινθοι και ζωγραφική για να απασχοληθούν στο σπίτι με την παρέα ή χωρίς της μαμάς ή του μπαμπά... Μια ωραία χειρονομία για να θυμούνται το νηπιαγωγείο και τη χρονιά που πέρασε, αλλά και μια εύκολη λύση για τους γονείς να τα απασχολήσουν, όταν η λέξη "βαριέμαι..." θα γίνει καραμέλα στα στοματάκια τους...

Τα φύλλα εργασίας είναι 25 και σχεδόν όλα ασπρόμαυρα , ώστε να είναι δυνατή η φωτοτύπισή τους. Σε περίπτωση που το σχολείο δεν διαθέτει τους απαιτούμενους πόρους μπορούμε να δώσουμε τη διευθυνση του site στους γονείς, ώστε αν το επιθυμούν να τα εκτυπώσουν μόνοι τους.

Η βιβλιοδεσία γίνεται πολύ απλά με 3-4 συρραπτικά κατά μήκος της αριστερής πλευράς. Αν υπάρχει δυνατότητα καλό είναι το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο να είναι από λεπτό χαρτόνι.