ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟ
Τραυλισμός και παιδιά προσχολικής ηλικίας
Ο τραυλισμός είναι μία διαταραχή που αφορά στη ροή της ομιλίας, καθώς το άτομο δυσκολεύεται να εκφραστεί ενώ γνωρίζει ακριβώς τι θέλει να πει. Η ομιλία του παρουσιάζει επαναλαμβανόμενα κολλήματα, επαναλήψεις ή «τράβηγμα» ήχων της λέξης.
Παράδειγμα
Ας υποθέσουμε ότι ένα παιδί που τραυλίζει θέλει να πει την φράση: Η μαμά μαγειρεύει.
• θα μπορούσε να πει: Η,η,η,η μαμά μαγειρεύει. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε επανάληψη.
• Επίσης, θα μπορούσε να πει: Η μμμμμμμαμά μαγειρεύει, όπου τραβάει το μμμ.
Συχνά ο τραυλισμός συνοδεύεται και από σωματικά συμπτώματα όπως : κινήσεις των ματιών, ιδρωμένα χέρια, κοκκίνισμα του προσώπου ή των αυτιών κ.α.
Ο τραυλισμός εμφανίζεται σε όλες τις φυλές ανεξάρτητα από κουλτούρα, γλώσσα, ευφυΐα κλπ και θεωρείται αποτέλεσμα κληρονομικών, νευρολογικών, γλωσσικών, συναισθηματικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Συνήθως εμφανίζεται στη νηπιακή ηλικία (μεταξύ 2 - 5 ετών) και πιο συχνά στα αγόρια. Σε αυτές τις μικρές ηλικίες λέγεται και «φυσιολογικός τραυλισμός» διότι εμφανίζεται στα πλαίσια πειραματισμού της γλωσσικής ανάπτυξης. Μπορεί να κρατήσει μερικούς μήνες και να ξεπεραστεί, μπορεί να παρουσιάζει περιόδους ύφεσης και έντασης. Σε περίπτωση που η δυσκολία παραμένει μετά την νηπιακή ηλικία, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος εδραίωσης ενός μόνιμου τραυλισμού.
Πως μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά προσχολικής ηλικίας;
Ας δούμε μερικές χρήσιμες συμβουλές για εκπαιδευτικούς που έχουν στην τάξη τους παιδιά με τραυλισμό.
- Ελέγχουμε τη δική μας ομιλία. Μιλάμε απλά και κατανοητά. Με αυτό τον τρόπο δίνουμε το σωστό μοντέλο ομιλίας προς μίμηση στο παιδί και δεν εστιάζουμε την προσοχή μας στον τραυλισμό.
- Μαθαίνουμε στα παιδιά τους καλούς τρόπους συζήτησης. Μέσω παιχνιδιού και δραστηριοτήτων μαθαίνουμε να μιλάει ο καθένας με τη σειρά του, να μη διακόπτουμε και να περιμένουμε πάλι να έρθει η σειρά μας. Έτσι το παιδί που τραυλίζει γνωρίζει ότι θα έχει τον δικό του χρόνο για να εκφραστεί χωρίς να νιώθει πίεση από πιθανές παρεμβάσεις.
- Δημιουργούμε ένα ήρεμο και ευχάριστο περιβάλλον που ενθαρρύνει και διασφαλίζει την επικοινωνία. Μπορούμε να ορίσουμε μια γωνιά επικοινωνίας μέσα στην αίθουσα και να την διαμορφώσουμε μαζί με τα παιδιά.
- Διατηρούμε καλή βλεμματική επαφή με το παιδί.
- Προσπαθούμε να μειώσουμε τον αριθμό ερωτήσεων που του απευθύνουμε.
- Αναγνωρίζουμε τη δυσκολία του παιδιού, αποδεχόμαστε τον τραυλισμό του και κατ’ επέκταση και το ίδιο το παιδί.
- Παρατηρούμε γεγονότα και συναισθήματα που σχετίζονται με τον τραυλισμό και προσπαθούμε να τα διαχειριστούμε.
- Όταν το παιδί τραυλίζει παραμένουμε ήρεμοι και ψύχραιμοι. Σχόλια και σημάδια ανησυχίας στη φωνή, τη συμπεριφορά και το σώμα μας μπορεί να δυσχεραίνουν την κατάσταση.
Τραυλισμός – Συναίσθημα – Ψυχικός Κόσμος
Ένα παιδί που τραυλίζει συνήθως εμφανίζει και συναισθηματικές δυσκολίες που μπορεί να επηρεάζουν την κοινωνικότητα, την εικόνα του εαυτού του και την προσωπικότητα του.
Τα παιδιά που τραυλίζουν συχνά έχουν ευάλωτο χαρακτήρα και παρουσιάζονται φοβισμένα. Επίσης, πέφτουν θύματα κοροϊδίας και πειράγματος από άλλα παιδιά. Αυτό μπορεί να τα οδηγήσει στην απομόνωση και την ενασχόληση με μοναχικές δραστηριότητες. Όσο αφορά στον ίδιο τον τραυλισμό μια τέτοια κατάσταση επιφέρει την επιδείνωση του και τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου με δυσάρεστες συνέπειες.
Τι μπορώ να κάνω;
Συζήτηση και δραστηριότητες που προβάλλουν την διαφορετικότητα του ατόμου αποτελούν ενδεδειγμένο τρόπο προσέγγισης. Αν κάποια παιδιά συνεχίζουν την κοροϊδία είναι ωφέλιμη μια προσωπική κουβεντούλα μαζί τους. Συνήθως αυτά τα παιδιά νιώθουν ευάλωτα και κοροϊδεύουν τα πιο ευάλωτα παιδιά σαν μέθοδο αποφυγής της δικής τους ευαισθησίας.
Ο λογοθεραπευτής και ο ψυχολόγος είναι δυο ειδικοί που μπορούν να προτείνουν λύσεις, να δώσουν οδηγίες και να σας υποστηρίξουν. Οι γονείς των παιδιών μπορούν να σας φέρουν σε επαφή με τους θεραπευτές του για να αποκτήσετε ολοκληρωμένη εικόνα της δυσκολίας, να ανταλλάξετε ιδέες, να αλληλοενημερωθείτε και για να λάβετε χρήσιμες συμβουλές.
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών ( Π.Σ.Λ.) διαθέτει έντυπο υλικό για τον τραυλισμό και Ομάδα Ειδικού Ενδιαφέροντος για τις διαταραχές στη ροής της ομιλίας για πληροφορίες και περαιτέρω διευκρινήσεις. Το υλικό είναι διαθέσιμο και σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση: