ΟΤΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΦΩΝΑΖΟΥΝ ΟΙ ΦΩΝΗΤΙΚΕΣ ΧΟΡΔΕΣ ΥΠΟΦΕΡΟΥΝ
Η φωνή μας παράγεται από τις φωνητικές χορδές που βρίσκονται στον λάρυγγα. Μπορούμε να τις παρομοιάσουμε με δύο παράλληλα, αντικρυστά κορδόνια τα οποία κάθε φορά που μιλάμε συγκλίνουν κατά το μήκος τους. Ο αέρας που αναπνέουμε καθώς βγαίνει, δονεί τα κλειστά κορδόνια και ο ήχος που παράγεται είναι η φωνή μας. Για να έχουμε μια ωραία, καθαρή και καλή φωνή χρειάζεται να κλείνουμε τις φωνητικές χορδές απαλά και καλά, να τους παρέχουμε μεγάλη ποσότητα αέρα και να τις προσέχουμε. Σε αντίθετη περίπτωση, έχουμε κατάχρηση και κακοποίηση της φωνής με αποτέλεσμα αυτή να αλλοιώνεται και να έχουμε την λεγόμενη Δυσφωνία.
Τα παιδιά είναι επιρρεπή στην εμφάνιση διαταραχών φωνής , διότι συχνά κακοποιούν την φωνή τους. Πολλά παιδικά ουρλιαχτά θα ακούσουμε αν περάσουμε μπροστά από ένα σχολείο την ώρα του διαλείμματος, τη παιδική χαρα, άλλους χώρους συγκέντρωσης τους ακόμα και μέσα στο σπίτι όταν παίζουν μεταξύ τους. Επίσης, στα παιδιά αρέσει να μιμούνται ζώα και να παράγουν περίεργες φωνές στα παιχνίδια τους. Αυτές τους οι συνήθειες κουράζουν, τραυματίζουν και εξαντλούν τις φωνητικές χορδές με αποτέλεσμα αυτές να υποφέρουν και να παρατηρήσουμε κάτι από τα παρακάτω:
- 1.Συνεχή βραχνάδα φωνής
- 2.Φωνή με αλλοιωμένα μελωδικά στοιχεία
- 3.Αδύναμη φωνή που συχνά δεν «βγαίνει»
- 4.Αλλαγή στη ποιότητα της φωνής κατά την διάρκεια της ομίλιας ( σε τόνο, σε ένταση, σε δύναμη)
- 5.Τέντωμα των μυών γύρω από το λαιμό και «πέταγμα» βλεβών
- 6.Γούρλωμα των ματιών
- 7.Ξηρός βήχας
- 8.Αλλαγή της αναπνοής, «δεν φτάνει ο αέρας» (κοντή αναπνοή, άπνοια κλπ)
Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβάλλεται ωτορινολαρυγγολογική εξέταση, με την οποία θα διαπιστωθεί το είδος και το μέγεθος της δυσφωνίας. Συνήθως στα μικρά παιδιά συναντάμε τους λεγόμενους κάλους των φωνητικών χορδών ή αλλίως κομβία, οζίδια, όζοι. Οι κάλοι με κατάλληλο πρόγραμμα λογοθεραπείας θα εξαφανιστούν και το παιδί θα μάθει όλους τους κανόνες καλής χρήσης, φροντίδας και προστασίας της φωνής.
Ας μοιραστούμε κάποιους γενικούς κανόνες λοιπόν:
- 1.Δεν μιλάω σε κάποιον από απόσταση αλλά τον πλησιάζω
- 2.Αν στεγνώνει ο λαιμός μου πίνω νερό, χυμό πορτοκάλι ή άλλα ροφήματα σε θερμοκρασία δωματίου, όχι ζεστά ούτε παγωμένα
- 3.Δεν μιλαώ σε θορυβώδεις καταστάσεις προσπαθώντας να ακουστώ δυνατότερα από τον θόρυβο, π.χ.: ανοικτή τηλεόραση ή ραδιόφωνο, έντονη φασαρία κλπ
- 4.Αποφεύγω χώρους με καπνό και ξηρή ατμόσφαιρα
- 5.Εισπνεώ από τη μύτη
- 6.Φροντίζω τη μύτη και το στόμα μου (π.χ. δεν ρουφάω τις μύξες προς τα μέσα)
- 7.Μιμούμαι ζώα μόνο σε παιχνίδι, όχι συχνά και μετά πάντα ξεκουράζω τη φωνή μου
Για να εξηγήσουμε στα παιδιά τον μηχανισμό φώνησης, εκτός από τα κορδόνια, μπορούμε να παρομοιάσουμε τις φωνητικές χορδές με τα φτερά μιας πεταλούδας που χρειάζονται φροντίδα για να μην σπάσουν ώστε να σταματήσει να βγαίνει η φωνή μας. Παίζοντας με τα χέρια μας μιμούμενοι την κίνηση των φτερών μπορούμε να κάνουμε βιωματικές ασκήσεις αναπνοής, δυνατής, αδύναμης, «χαλασμένης» φωνής κλπ. Ίδιας λογικής ασκήσεις μπορούμε να κάνουμε με κορδέλες, σημαιούλες, καλαμάκια κλπ. Τα παιδιά απολαμβάνουν πολύ αυτές τις ασκήσεις και όταν βάζουμε τους κανόνες «καλής φωνής» μέσα στις τάξεις, το ένα παιδί βοηθάει το άλλο και με το πνεύμα της ομαδικότητας κατορθώνουμε να έχουμε ησυχία, καλές φωνές και πολλά παιδικά χαμόγελα.
Κλείνοντας, αξίζει να σημειωθεί ότι διαταραχές φωνής εμφανίζουν συχνά επαγγελματίες όπως: νηπιαγωγοί, δάσκαλοι, εκφωνητές, τραγουδιστές, προπονητές , στρατιωτικοί κ.α.