18 ΜΑΪΟΥ-ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

Written by Μάρλεν Κεφαλίδου. Posted in ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ

Κάθε χρόνο από το 1977 έχει καθιερωθεί Η Παγκόσμια Ημέρα Μουσείου. Αυτή η μέρα είναι μια ευκαιρία να θυμόμαστε τη σημασία των Μουσείων στην ανάπτυξη του πολιτισμού και της κοινωνίας.

Με τον όρο Μουσείο εννοείται σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό της ICOM (International Council of Museums) «ένα μόνιμο ίδρυμα, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στην υπηρεσία της κοινωνίας και της ανάπτυξής της, ανοικτό στο κοινό, που έχει ως έργο του τη συλλογή, τη μελέτη, τη διατήρηση, τη γνωστοποίηση και την έκθεση τεκμηρίων του ανθρώπινου πολιτισμού και περιβάλλοντος, με στόχο τη μελέτη, την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία».

Βάσει του σύγχρονου ορισμού τους τα μουσεία ικανοποιούν μια ιδιαίτερη ανθρώπινη ανάγκη, τη δημιουργία ενός μόνιμου αρχείου για το πώς έζησαν οι άνθρωποι και τι πέτυχαν σε έναν αλληλεξαρτώμενο κόσμο. Η παγκοσμιοποίηση έχει διαφοροποιήσει σαφώς τον ρυθμό της αλλαγής του κόσμου μας και σε ένα βαθμό έχει συνδέσει πλέον το τοπικό, εθνικό στοιχείο με το παγκόσμιο. Μέσα σε αυτό το εννοιολογικό πλαίσιο τα μουσεία είναι χώροι στους οποίους οι άνθρωποι μπορούν να εξερευνήσουν τις προσωπικές τους πεποιθήσεις εν τω μέσω καθολικών αληθειών. Εν ολίγοις, μπορούν να επιδείξουν στο πλατύ κοινό πώς διαμόρφωσαν τα γεγονότα και οι πεποιθήσεις των ανθρώπων του παρελθόντος την εμπειρία του παρόντος.

ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ:

Αρχαιολογικό Μουσείο
Μουσείο Τέχνης
Ιστορικό Μουσείο
Ναυτικό Μουσείο
Στρατιωτικό και Πολεμικό Μουσείο
Μουσείο Τεχνολογιών
Μουσείο Επιστημών

Τα πρώτα μουσεία ξεκίνησαν ως ιδιωτικές συλλογές των πλούσιων ατόμων, οικογενειών ή ως ιδρύματα της τέχνης και των σπάνιων ή περίεργων φυσικών αντικειμένων και έργων τέχνης. Αυτά ήταν συνήθως εμφανίζονταν στα λεγόμενα δωμάτια των θαυμάτων ή ντουλάπια των αξιοθέατων. Η πρόσβαση του κοινού ήταν συχνά δυνατή για τους «αξιοσέβαστους», ιδίως σε ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης, αλλά έπρεπε να ανέχονται τα καπρίτσια του ιδιοκτήτη και του προσωπικού του. Το παλαιότερο εν λόγω μουσείο ως αποδεικτικό στοιχείο, είναι το μουσείο Ennigaldi-Nanna , που χρονολογείται από το 530 π.Χ. και προοριελάμβανε αρχαιότητες από τη Μεσοποταμία.

Το πρώτο αρχαιολογικό μουσείο στην Ελλάδα δημιουργήθηκε από τον πρωθυπουργό Ιωάννη Καποδίστρια στην Αίγινα το 1829. Από τότε η αρχαιολογική συλλογή εκτέθηκε σε διάφορα μέρη, μέχρι το 1858 όταν προκηρύχθηκε διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την τοποθεσία και το σχέδιο του μουσείου. Η τοποθεσία που βρίσκεται τώρα το μουσείο δωρίθηκε από την Ελένη Τοσίτσα και η κατασκευή του ξεκίνησε το 1866 και ολοκληρώθηκε το 1889, χρησιμοποιώντας κονδύλια από την ελληνική κυβέρνηση, την Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρία και την κοινότητα των Μυκηνών. Μεγάλοι ευεργέτες ήταν επίσης και οι Δημήτριος και Νικόλαος Βερναρδάκης από την Αγία Πετρούπολη οι οποίοι έδωσαν μεγάλο χρηματικό ποσό.

Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης είναι ένα από τα τρία μουσεία σύγχρονης τέχνης στη Θεσσαλονίκη. Καλύπτει όλους τους τομείς της σύγχρονης τέχνης. Ιδρύθηκε το 1979 μετά από δωρεά 47 έργων τέχνης του συλλέκτη Αλεξάνδρου Ιόλα. Μετά από άλλες δωρεές το μουσείο στεγάζει σήμερα 2000 έργα τέχνης. Από το 2000 έχει αρχίσει να λειτουργεί στο μουσείο και μια επιστημονική βιβλιοθήκη, που δαθέτει 2000 βιβλία. Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης βρίσκεται εντός του χώρου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Το Πολεμικό Μουσείο είναι από το 1975 το μουσείο των Ενόπλων δυνάμεων. Σκοπός και αποστολή του είναι η έκθεση πολεμικών κειμηλίων, η τεκμηρίωση και η μελέτη της πολεμικής ιστορίας. Καλύπτει όλες της εποχές της πολεμικής δραστηριότητας από την πρώιμη εποχή του χαλκού μέχρι σήμερα. Τα εκθέματα είναι συλλογή του στρατού και περιέχουν και εκθέματα άλλων πολιτισμών όπως από την αρχαία Κίνα και Ιαπωνία. Τα σημαντικότερα εκθέματα αφορούν πολέμους με συμμετοχή της Ελλάδος.

Το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε στις 27 Οκτωβρίου του 2000 και βρίσκεται στο Πεδίον του Άρεως, κοντά στο Αρχαιολογικό Μουσείο και στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης.

Στεγάζεται σε κτήριο που κατασκευάστηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα από τον Ιταλό Βιταλιάνο Ποσέλι. Στο πωλητήριο διατίθενται προς πώληση οι εκδόσεις του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, του Πολεμικού Μουσείου, ιστορικά βιβλία και αναμνηστικά. Παράλληλα, λειτουργεί βιβλιοθήκη με πλούσια βιβλιογραφία για τα στρατιωτικά θέματα και την ιστορία της Ελλάδας. Εξάλλου, τους χώρους του μουσείου συμπληρώνει ένα αμφιθέατρο με εξήντα θέσεις, καθώς και μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, εξοπλισμένα με όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα, στα οποία οργανώνονται συνέδρια, διαλέξεις και διάφορες εκδηλώσεις^[1].

Παρουσιάζονται οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, η Μικρασιατική Καταστροφή, ο Πόλεμος του 1940. διάφορες μάχες στη Μακεδονία και στην Κρήτη, η Κατοχή και η Αντίσταση, καθώς επίσης και η συμμετοχή των ελληνικών δυνάμεων στις επιχειρήσεις των Συμμάχων στη Νορμανδία και στην Αφρική.

Στα εκθέματα βλέπουμε μεταξύ άλλων στολές και όπλα εποχής, φωτογραφίες. χάρτες, λιθογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και επιστολικά δελτάρια. Επίσης, ο επισκέπτης του Μουσείου μπορεί να δει παρόμοια αντικείμενα προερχόμενα από στρατούς άλλων βαλκανικών χωρών.

Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο ανήκει στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος (ΙΕΕΕ). Είναι το παλαιότερο μουσείο του είδους του στην Ελλάδα. Οι συλλογές του διαφωτίζουν τις αντιπροσωπευτικότερες ιστορικές φάσεις του Νεώτερου Ελληνισμού, από την άλωση της Κωνσταντινούπολης (15ος αιώνας) κι ύστερα. Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο είναι κέντρο έρευνας της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας. Στεγάζεται στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Το κτήριο, σχεδιασμένο από το γάλλο αρχιτέκτονα Φρανσουά Μπουλανζέ (François Boulanger), θεμελιώθηκε το 1835 από τη Βασίλισσα Αμαλία και στέγασε το Ελληνικό Κοινοβούλιο από το 1875 έως το 1932.

Το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος, συνολικής επιφάνειας περίπου 2.500 τ.μ., (μαζί με το αίθριο), βρίσκεται στον Πειραιά στο μυχό του όρμου της Φρεαττύδας, στην ακτή Θεμιστοκλέους όπως διαμορφώθηκε με τη δημιουργία της Μαρίνας. Το μουσείο αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο του είδους του στην Ελλάδα και αναβιώνει την ιστορία χιλιετιών της λαμπρής ελληνικής ναυτικής παράδοσης. Στις δέκα συνεχόμενες, σε ημικύκλια διάταξη, αίθουσες του Μουσείου παρουσιάζεται η ελληνική ιστορία συνυφασμένη με τη θάλασσα, από την αρχαία ναυπηγική και την εξέλιξη των πλοίων μέχρι την εποποιία της ελληνικής επανάστασης του 1821, για να συνεχίσει τη παρουσία του ελληνικού πολεμικού ναυτικού και την ένδοξη δράση του στη νεότερη ιστορία, παράλληλα με τη ναυτοσύνη και το δαιμόνιο των Ελλήνων στο κατά θάλασσα εμπόριο. Επίσης το πλούσιο αρχειακό υλικό και το φωτογραφικό αρχείο του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος, θεωρούνται από τα πλέον αξιόλογα στην ιστορία της Μεσογείου. Επίσης η σημαντική βιβλιοθήκη του Ναυτικού Μουσείου που διαθέτει σπάνιες εκδόσεις βιβλίων και ναυτικών χαρτών εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη και ιδιαίτερα τους ναυτικούς ερευνητές και βιβλιόφιλους.

Το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών & Μουσείο Τεχνολογίας (NOESIS) είναι το σημαντικότερο τεχνολογικό μουσείο στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1978 ως Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Προσφέρει στο κοινό μια μόνιμη έκθεση με ιστορικά εκθέματα για την κατανόηση θεμάτων επιστήμης και τεχνολογίας. Το μεγαλύτερο μέρος τον εκθεμάτων προήλθε από δωρεές οργανισμών, όπως η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και των φίλων του μουσείου, ενώ λιγότερα έχουν αγοραστεί.

Το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης είναι μουσείο που ιδρύθηκε το 1970 στη Θεσσαλονίκη και ουσιαστικά διαδέχτηκε το Λαογραφικό Μουσείο Βορείου Ελλάδος που είχε ιδρυθεί από τη Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα. Στεγάζεται σε κτήριο, το οποίο ήταν γνωστό ως Παλαιό Κυβερνείο. Το κτήριο αυτό κτίστηκε το 1906 από τον αρχιτέκτονα Μοδιάνο, στην οδό Βασιλίσσης Όλγας 68. Στο Μουσείο λειτουργούν δύο μόνιμεςεκθέσεις :

1.Στους Μύλους της Μακεδονίας και της Θράκης Νερόμυλοι Νεροπρίονα Νεροτριβές Μαντάνια στην Παραδοσιακή Κοινωνία.

2.Παραδοσιακές ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης 1860 - 1960.

Στη συλλογή του Μουσείου ο επισκέπτης θα βρει κεντήματα, υφαντά, φορεσιές, εργαλεία και σκεύη του σπιτιού, όπλα και παραδοσιακά μουσικά όργανα. Επίσης, εκτίθενται είδη ξυλογλυπτικής, ξυλοτεχνίας και μεταλλοτεχνίας. Ανάμεσα στα άλλα το Μουσείο διαθέτει βιβλιοθήκη και δισκοθήκη. Οι συλλογές του περιλαμβάνουν σήμερα πάνω από 20.000 αντικείμενα.

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ