ΑΥΤΙΣΜΟΣ - ΓΕΝΙΚΟ Ή ΕΙΔΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ; - Η ΜΕΓΑΛΗ ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Είναι απολύτως φυσιολογικό και δικαιολογημένο το άγχος που αισθάνεται η πλειοψηφία των γονέων για την μετάβαση του παιδιού από το μικρόκοσμο της οικογένειας, στο νέο σχολικό περιβάλλον του νηπιαγωγείου. Η αγωνία των γονέων περιστρέφεται τόσο γύρω από την ομαλή ένταξη του παιδιού στην ομάδα των συνομηλίκων του, όσο και γύρω από τις ικανότητες και δεξιότητες τις οποίες θα πρέπει να αναπτύξει για να μπορέσει να ανταποκριθεί επιτυχώς στην σχολική καθημερινότητα.

Τι γίνεται όμως όταν το παιδί ανήκει στο Φάσμα του Αυτισμού και υπάρχουν οι διαπιστωμένες δυσκολίες στον τομέα της Κοινωνικότητας, της Συμπεριφοράς και της Επικοινωνίας;

Σίγουρα η επιτυχής ανταπόκριση του παιδιού με αυτισμό  σε ένα  νέο - και έξω από την μέχρι πρότινος εκμαθημένη καθημερινότητά του- περιβάλλον, αποτελεί πηγή επιπρόσθετου άγχους για τον γονέα, ο οποίος κατέχει ενεργό ρόλο στην εκπαίδευση του παιδιού του.  Όταν έρθει η μεγάλη ώρα της απόφασης εκεί γύρω στην ηλικία τον 5 ετών, όπου ο γονέας θα  βρεθεί  σε δίλλημα σχετικά με την εκπαίδευση του παιδιού του, η έγκαιρη και αξιόπιστη ενημέρωση του θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο που θα βοηθήσει στην παροχή όλων των μετέπειτα υποστηρικτικών κινήσεων προς το παιδί του που έχει αυτισμό.

Η επιλογή φοίτησης του παιδιού με αυτισμό πραγματοποιείται ανάλογα με το επίπεδο λειτουργικότητας του, είτε σε Ειδικό είτε σε Γενικό Νηπιαγωγείο (σε Τμήμα ένταξης: εξατομικευμένη παρέμβαση σε χώρο εκτός τμήματος για κάποιες ώρες ή με Παράλληλη στήριξη: παρέμβαση εντός του τμήματος από ειδική νηπιαγωγό που βρίσκεται δίπλα στο παιδί όλες τις διδακτικές ώρες)

 

Τρία είναι τα σημαντικά σημεία στα οποία οφείλει να δώσει έμφαση ένας γονέας που έχει παιδί με αυτισμό πριν λάβει την μεγάλη απόφαση σχετικά με την φοίτηση του παιδιού του.

Έγκυρη αξιολόγηση των αδυναμιών και δυνατοτήτων του παιδιού

Ουσιαστικά πρόκειται για την διάγνωση που θα λάβει το παιδί από τα ΚΕΔΔΥ (Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης Διάγνωσης και Υποστήριξης), τα οποία είναι αρμόδια για θέματα ενημέρωσης, συμβουλευτικής  και σχεδιασμού εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Τα ΚΕΔΔΥ μετά την αξιολόγηση του μαθητή χορηγούν διάγνωση, στην οποία προσδιορίζεται αν ο μαθητής ανήκει σε κάποια από την κατηγορίες των ατόμων με ειδικές ανάγκες και προτείνεται η πλέον κατάλληλη σχολική μονάδα ένταξης, ο τρόπος φοίτησης, η απαραίτητη ψυχοπαιδαγωγική και διδακτική υποστήριξη . Το ΚΕΔΔΥ έχει αρμοδιότητα να προτείνει στους γονείς του παιδιού το σχολικό πλαίσιο που εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες, προτείνοντας επίσης και ειδικό εξειδικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τον εκπαιδευτικό. Η πρόταση δεν έχει χαρακτήρα αναγκαστικής διοικητικής πράξης, απλά κατευθύνει τους γονείς. Την τελική απόφαση σχετικά με την φοίτηση του παιδιού σε γενικό ή ειδικό σχολείο την επωμίζονται οι γονείς. (Στεργιούλης, Βάσιος, Αγαπητού, Σαρρής,2006).

Σαφή εικόνα των προσφερόμενων δομών και υπηρεσιών.

Οι εκπαιδευτικές απαιτήσεις του παιδιού με αυτισμό μπορεί να μην καλύπτονται από δομές που υπάρχουν στην περιοχή που κατοικεί. Η κατάσταση δυσχεραίνει ιδιαίτερα, όταν το παιδί κατοικεί στην επαρχία. Είναι πολύ πιθανόν να καταλήξει σε μια δομή που δεν θα είναι πλέον κατάλληλη για την εκπαίδευσή του, είτε επειδή δεν υπάρχει κοντινό Ειδικό Νηπιαγωγείο είτε επειδή βρίσκεται σε απόσταση κάποιων χιλιομέτρων από το σπίτι του.
Στην περίπτωση που το Νηπιαγωγείο βρίσκεται σε κάποια μικρή απόσταση επισκεφτείτε το και συνομιλήστε με τον διευθυντή/τρια, ζητήστε να ενημερωθείτε σχετικά με το ενδεχόμενο μεταφοράς του παιδιού με ταξί, τα έξοδα του οποίου καλύπτονται από το δήμο.
Αν δεν το έχετε κάνει έως τώρα ενημερωθείτε για τα κέντρα ημέρας και απασχόλησης που υπάρχουν στην περιοχή σας και απευθύνονται σε παιδιά με αυτισμό. Επίσης απευθυνθείτε στις αρμόδιες υπηρεσίες ΙΚΑ και Πρόνοιας για να μάθετε τα επιδόματα που δικαιούται το παιδί σας και το ποσοστό δυνατότητας κάλυψης των χρημάτων των συνεδριών που τυχόν παρακολουθεί το παιδί σε ιδιωτικά κέντρα(λογοθεραπεία, εργοθεραπεία κ.λπ) και οι οποίες λειτουργούν βοηθητικά το εκπαιδευτικό έργο που πραγματοποιείται στο νηπιαγωγείο.

Ενημέρωση σχετικά με την νομοθεσία της ειδικής αγωγής

Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο διαθέτει πύλη ειδικής αγωγής όπου μπορείτε να ενημερωθείτε σχετικά με νομοθετικά ζητήματα γύρω από την φοίτηση του παιδιού σας και τα δικαιώματά του. (http://www.pi-schools.gr/special_education_new/index_gr.htm).
Πρέπει να είστε εγκαίρως ενημερωμένος ώστε να μην χαθεί καθόλου πολύτιμος χρόνος. Σε περίπτωση για παράδειγμα που κριθεί πως η καλύτερη εκπαιδευτική επιλογή αποτελεί η παράλληλη στήριξη(δηλαδή η φοίτηση του παιδιού στο γενικό νηπιαγωγείου, με την παράλληλη υποστήριξη νηπιαγωγού ειδικής αγωγής θα πρέπει να υποβάλλεται το αίτημά σας εγκαίρως στην πρωτοβάθμια.

Μην διστάσετε να απευθυνθείτε σε σωματεία για συνομιλήσετε με άλλους γονείς παιδιών με αυτισμό, να τους μεταφέρετε τις ανησυχίες σας, να σας μεταδώσουν την πρότερη εμπειρία τους. Η αλληλοϋποστήριξη σίγουρα θα καταφέρει να ανακουφίσει το αφόρητο αίσθημα αγωνίας που τυχόν σας καταβάλει.

Παραπομπές
Στεργιούλης Ιωάννης, Βάσιος Σπυρίδων, Αγαπητού Ελένη, Σαρρής Δημήτριος. «Ο ρόλος του ΚΔΑΥ στο σύγχρονο σχολείο», 1ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο "Το ελληνικό σχολείο και οι προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας" Ιωάννινα, 12-14 Μαΐου 2006. Περιφερειακής Διεύθυνση Α΄/βαθμιας & Β΄/θμιας Εκπαίδευσης Ηπείρου.

www.autismhellas.gr/files/el/AytismosSxolio.doc (Αυτισμός και Σχολείο)

http://www.pi-schools.gr/special_education_new/index_gr.htm