ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ - Μόδα ή Ανάγκη;
Ο όρος Λογοθεραπεία ακούγεται πολύ συχνά την τελευταία δεκαετία. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε τουλάχιστον έναν γνωστό, φίλο ή συγγενή του οποίου το παιδί κάνει ή έχει κάνει συνεδρίες λογοθεραπείας, ενώ όλο και περισσότερα κέντρα λογοθεραπείας "ξεφυτρώνουν" στις γωνιές των δρόμων. Ο κόσμος λέει: "Είναι η μόδα της εποχής μας", "βγάζουν όλα τα παιδιά του κόσμου προβληματικά", και "εμείς αργήσαμε να μιλήσουμε, δεν πάθαμε και τίποτα που δεν κάναμε λογοθεραπεία"...
Τέτοιες και άλλες παρόμοιες φράσεις ακούγονται σχετικά με την λογοθεραπεία. Ποιές από αυτές είναι μύθος και ποιες πραγματικότητα; Τι γίνεται λοιπόν με την λογοθεραπεία; Την χρειαζόμαστε ή μας την πλασάρουν;
Για να κάνουμε μια καλή αρχή επιβάλλεται να δώσουμε τον ορισμό της λογοθεραπείας, καθώς η μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου θεωρεί ότι πρόκειται για μαθήματα που βοηθάνε τα παιδιά με δυσλεξία, ή αυτά που δεν μιλάνε καθαρά.
Η λογοθεραπεία λοιπόν, είναι η επιστήμη που ασχολείται με την αποκατάσταση δυσκολιών του λόγου, της ομιλίας, της φωνής, της επικοινωνίας και της κατάποσης. Είναι παραϊατρικό επάγγελμα και πραγματοποιείται από θεραπευτές, που κάνουν θεραπευτικές συνεδρίες. Απευθύνεται σε όλο το ηλικιακό φάσμα, ξεκινώντας από την βρεφική ηλικία και καταλήγοντας στην τρίτη ηλικία. Ας δώσουμε μερικά παραδείγματα λοιπόν...
Παράδειγμα 1.: μικρά παιδιά, δάσκαλοι, τραγουδιστές, πωλητές σε λαϊκές αγορές κλπ που χρησιμοποιούν καταχρηστικά την φωνή τους μπορεί να εμφανίσουν διαταραχή φωνής σε βαθμό που να μην βγαίνει η φωνή τους όταν θέλουν να μιλήσουν.
Παράδειγμα 2.: ενήλικες μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με τους γύρω τους, εμφανίζοντας δυσκολία είτε στην κατανόηση του λόγου είτε στην παραγωγή. Το ίδιο μπορεί να συμβεί ύστερα από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις.
Παράδειγμα 3.: ηλικιωμένα άτομα που δεν ακούν καλά λόγω γήρατος, μετά την τοποθέτηση ακουστικών βαρηκοϊας ίσως χρειάζονται συνεδρίες λογοθεραπείας για την ακουστική διάκριση των ήχων.
Παράδειγμα 4.: ένα βρέφος που γεννήθηκε με σχιστεία ή με κάποιο σύνδρομο χρειάζεται πρώιμη λογοθεραπευτική παρέμβαση διότι μπορεί να εμφανίζει δυσκολίες στην κατάποση και τη σίτιση.
Παράδειγμα 5.: στην αντιμετώπιση του καρκίνου του λάρυγγα με ολική αφαίρεση (λαρυγγεκτομή)το άτομο μένει χωρίς φωνή άρα χρειάζεται εναλλακτική φωνή και εναλλακτικές μεθόδους επικοινωνίας.
Μετά από τα παραπάνω παραδείγματα είναι εύκολο να κατανοήσουμε ότι η λογοθεραπεία δεν μπορεί να είναι «της μόδας». Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι πρόκειται για μια επιστήμη απαραίτητη σε πλήθος ατόμων που εμφανίζουν διάφορες δυσκολίες.
Η λέξη «μόδα» αφορά αποκλειστικά και μόνο στις περιπτώσεις παιδιών με δυσκολίες στην άρθρωση, την ομιλία και στις περιπτώσεις δυσλεξίας και μαθησιακών δυσκολιών. Όταν ένα παιδί αργεί να μιλήσει είναι απαραίτητη η αξιολόγηση από εναν λογοθεραπευτή. Σκέψεις του στυλ: «και εγώ όταν ήμουν μικρός είχα αργήσει να μιλήσω», «η κόρη της γειτόνισσας πήγε σε εναν θεραπευτή και δεν είχε αποτέλεσμα» και «εντάξει, άργησε αλλά τα είπε μαζεμένα» αποτελούν εμπόδιο στην αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας δυσκολίας.
Προβλήματα στην άρθρωση και καθυστέρηση στην εμφάνιση της ομιλίας κρύβουν βαθύτερες δυσκολίες. Ειδικά στα αγόρια μπορεί να υποβόσκουν έντονες μαθησιακές δυσκολίες. Οπότε αν ένα αγόρι άργησε να μιλήσει και τα είπε όλα μαζεμένα, πολλές φορές φαίνεται ότι όλα είναι καλά μέχρι να πάει στην Α’ δημοτικού. Σε μια πρόσπάθεια να το εξηγήσουμε καλύτερα αυτό, μπορούμε να φανταστούμε τον λόγο και την ομιλία σαν μια τούρτα από διάφορες στρώσεις. Κάθε στρώση βοηθά στην επιτυχία της τούρτας. Η άρθρωση είναι η διακόσμηση της τουρτας, δηλαδή το ανώτερο στρώμα που μας είναι φανερό. Κάποια παιδιά εμφανίζουν δυσκολίες στην άρθρωση που αφορούν μόνο σε αυτό το στρώμα. Άλλα παιδιά όμως δεν έχουν καλή άρθρωση επειδή υπάρχουν κενά σε κατώτερα στρώματα. Ο λογοθεραπευτής μπορεί να εξακριβώσει σε ποια κατήγορία ανήκει η δυσκολία ενός παιδιού. Αν ένα παιδί δεν μιλάει καθάρα το ακούμε όλοι μας. Όμως, το λόγο που δημιουργεί αυτή την δυσκολία, τον σωστό χρόνο παρέμβασης, την σοβαρότητα και τον τρόπο αντιμετώπισης γνωρίζει μονάχα ο λογοθεραπευτής.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι και πιο παλιά υπήρχαν παιδιά με δυσκολίες. Τότε όμως δεν ήμαστε σε θέση να τις εντοπίσουμε, να τις κατονομάσουμε, ούτε να τις αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά. Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες θεωρούνταν παιδιά τεμπέλικα, παιδιά που βαριούνταν να διαβάζουν ή παιδιά ζωηρά που δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν στην τάξη.
Η λογοθεραπεία λοιπόν, είναι μια επιστήμη σύμμαχος του ανθρώπου, παρεμβαίνει και βοηθάει άτομα με δυσκολίες προσφέροντας καθημερινή ποιότητα ζωής. Εχθρός της λογοθεραπείας είναι το μικρόβιο «της μόδας», η μη έκδοση της άδειας άσκησης επαγγέλματος και όλοι οι επιτήδειοι, που εκμεταλλευόμενοι αυτά κερδοσκοπούν, κακοποιώντας την επιστήμη της λογοθεραπείας.
Το παρακάτω δελτίο τύπου ειναι του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών και φανερώνει την πικρή αλήθεια...
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΟΓΟΠΕΔΙΚΩΝ – ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ
ΓΟΝΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ!! ΓΟΝΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΕΙΤΕ ! ! ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΘΕΙΤΕ ! !
Τα τελευταία χρόνια ο κλάδος της λογοθεραπείας βιώνει μια κακοποίηση. Τι πρέπει να προσέξουν γονείς ή φροντιστές ενηλίκων για να ζητήσουν βοήθεια.
Το 60 – 70% των αιτημάτων των γονέων στα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, στους ασφαλιστικούς φορείς, στους ιδιώτες επαγγελματίες αφορούν προβλήματα λόγου και ομιλίας. Αυτή την ανάγκη και το αίτημα εκμεταλλεύονται κάθε ειδικότητας επαγγελματίες του δημοσίου φορέα ή ιδιώτες, μη ειδικοί στη λογοθεραπεία όπου αφενός κοροϊδεύουν γονείς ή φροντιστές ενηλίκων και αφετέρου κακοποιείται η έννοια και ο τομέας της λογοθεραπείας.
Με ποιο τρόπο;
► Με την κατευθυνόμενη παραπληροφόρηση προς και από τα ασφαλιστικά ταμεία: όλες οι ανάγκες του ατόμου έχουν μπει μέσα στο «κουτί» λογοθεραπεία – εργοθεραπεία – ειδική διαπαιδαγώγηση οδηγώντας στη διεκπεραίωση και όχι στην θεραπεία του πραγματικού προβλήματος. Ο γονιός πρέπει να ελέγχει και να συνεργάζεται με τους θεραπευτές του παιδιού του. Πολλές φορές αυτό εμποδίζεται. Το πρόβλημα του λόγου, ως επί το πλείστον, είναι το σύμπτωμα και χρειάζεται μια καλή συνεργασία μεταξύ των φορέων, μεταξύ των θεραπευτών, μεταξύ των θεραπευτών και των γονέων για να είναι ικανοποιητικά τα αποτελέσματα της λογοθεραπείας.
► Την παραπομπή από το ασφαλιστικό ταμείο προς το θεραπευτικό κέντρο την κατευθύνει η οικονομική συνεργασία (βλέπε ποσοστά) και όχι η κλινική συνεργασία δηλαδή η γνώση, η εμπειρία, η εξειδίκευση του θεραπευτή, η εγγύτητα στη γειτονιά της οικογένειας. Αρκετά ταμεία δεσμεύουν το γονέα, προκειμένου να πάρει έγκριση για τις θεραπείες, να επιλέξει συγκεκριμένο κέντρο, με το οποίο είναι προφανές ότι υπάρχουν παράνομες οικονομικές συμφωνίες.
►Μερίδα γιατρών και πανεπιστημιακών που δουλεύουν στα δημόσια νοσοκομεία:
● παραπέμπουν σε συγκεκριμένα κέντρα, χρηματιζόμενοι έως και 40% επί του ποσού
που πληρώνει ο γονιός τη θεραπεία.
● παρεμβαίνουν στη διαδικασία της λογοθεραπείας με το να δίνουν οι ίδιοι ασκήσεις
και συμβουλές, ενώ δεν έχουν αντίστοιχες σπουδές και γνώσεις
● με το να «συμβουλεύουν» τη διακοπή της λογοθεραπείας, που ήδη έχει ξεκινήσει
ένα παιδί σε έναν θεραπευτή, και να παραπέμπουν τους γονείς σε άλλο κέντρο ή
θεραπευτή έναντι προσωπικών ωφελειών.
● υποστηρίζουν την εγκατάσταση πολυεθνικών ή εγχώριων αλυσίδων κέντρων που
κίνητρό τους είναι το επιχειρηματικό κέρδος και όχι η επιστήμη και η θεραπεία,
παραπλανώντας το γονιό μέσω της δύναμης της διαφήμισης και της δέσμευσης της
έγκρισης των συνεδριών.
● αρκετοί λογοπεδικοί – λογοθεραπευτές υφίστανται απειλές, υποτίμηση, υποβάθμιση
και αυτό γιατί :
◊ Το επάγγελμα του λογοθεραπευτή δεν είναι κατοχυρωμένο
◊ Η βασική εκπαίδευση των λογοθεραπευτών, αλλά και η συνεχιζόμενη
εκπαίδευσή τους, είναι περιορισμένες
◊ Ο ρόλος του λογοθεραπευτή μέσα στη διεπιστημονική ομάδα υποβαθμίζεται
◊ Το ελληνικό κράτος δεν έχει κανέναν προγραμματισμό (χρόνια τώρα, παρά τις συστηματικές παρεμβάσεις του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών με μελέτες, επιστολές, ημερίδες και παραστάσεις στα υπουργεία) για έναν κλάδο με τόση μεγάλη σημασία στη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια φροντίδα του πληθυσμού.
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος
Κωνσταντίνος Ρόγκας
Η Γ. Γραμματέας
Ισμήνη Τόλη
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
- Σιγουρευτειτε οτι ο θεραπευτής σας έχει πτυχίο, που του επιτρέπει να ασκει το επαγγελμα
- Να επικοινωνείτε με τους συλλογους για να : ενημερωνεστε για τους θεραπευτες που ανηκουν στα μητρωα τους, για να κανετε καταγγελίες για οτιδήποτε μεμπτό πέσει στην αντίληψη σας, για να ζητησετε βοηθεια ή πληροφοριες, για να ενημερωνεστε για τις δρασεις τους
- Δωστε βαρυτητα στην διαγνωση ενος λογοθεραπευτη σχετικα με την αναπτυξη του λογου και της ομιλιας του παιδιου σας και οχι σε αυτή του παιδίατρου ή των δασκάλων, γνωστών, φιλων, συγγενών κλπ.
- Στην σελίδα www.logopedists.gr υπάρχουν ερωτηματολογια και χρήσιμες πληροφορίες για γονείς καθώς και αφίσα με τα σταδια ανάπτυξης του λόγου. Αντίστοιχα, υπάρχει και η σελίδα www.facebook.com/logopedists.gr
- Προγραμματιστε μια προληπτικη επισκεψη στον λογοθεραπευτη. Η προληψη ειναι η καλυτερη επιλογη. Στις περιπτωσεις που εχουμε εστω και μικρη καθυστερηση στην εμφανιση της ομιλιας, η αξιολογηση απο εναν θεραπευτη ειναι αναγκαια.
- Η επιλογη ενος θεραπευτη ή ενος θεραπευτικου κέντρου δεν είναι ευκολη υπόθεση. Μια καλή προσέγγιση είναι να ενημερωθειτε για τα κεντρα που υπάρχουν στην περιοχη σας και να κλεισετε ραντεβου σε ολα. Να μιλήσετε με τον θεραπευτή που θα αναλαβει το παιδι σας ή τον συγγενή σας, να ζητήσετε να δείτε τους χώρους θεραπείας και μη διστάζετε να ρωτήσετε οποιαδήποτε πληροφορία θεωρείτε χρήσιμη.