ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ στο νηπιαγωγειο
Όπως τα μικρά παιδιά ωριμάζουν, το ίδιο γίνεται και με τη γλωσσική τους ικανότητα. Πολλές φορές μπορεί να το βρίσκουμε παράδοξο ένα παιδί που δεν ξέρει να διαβάζει λέξεις να μπορεί να διαβάζει μουσική και να ανταποκρίνεται σε γνωστές μελωδίες. Η μουσική είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να εξερευνήσουμε λέξεις και τη δομή του γραπτού λόγου. Όσο τα παιδιά ακούνε μουσική και τραγουδάνε αρχίζουν αν αντιλαμβάνονται ότι ο γραπτός λόγος έχει νόημα και ότι υπάρχουν ομοιότητες ανάμεσα στο γραπτό λόγο και το νόημα.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι είναι ίσως το γεγονός ότι στις μουσικές δραστηριότητες συμμετέχουν όλες οι αισθήσεις –κίνηση, όραση, ακοή και συντονισμός του σώματος μαζί με τη βελτίωση της αυτοεικόνας που κάνει τη διαφορά, το παιδί μαθαίνει με όλες του τις δυνατότητες. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι η μουσική βοηθάει και την αναγνωστική ικανότητα. Και η μουσική και η ανάγνωση χρειάζονται αυτοσυγκέντρωση, συντονισμό, μνήμη και κατανόηση.
Για να ξεκινήσουμε μπορούμε να φτιάχνουμε ρίμες και απλά ποιηματάκια και να τα διανθίζουμε με απλές μελωδίες και γνωστές μουσικές, που γνωρίζουν τα παιδιά ακόμη και από τις διαφημίσεις. Αυτό που θα βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν είναι ότι οι λέξεις έχουν νόημα, οι λέξεις «ανοίγουν πόρτες», οι λέξεις έχουν δύναμη, είναι προσωπικές, είναι αστείες , οι λέξεις μπορούν να μας περιγράψουν. Και οι λέξεις που συνοδεύονται από μουσική μπορούν να οδηγήσουν τα παιδιά στη γνώση αυτή, καθώς είναι πολύ πιο εύκολο να τις αποτυπώσουν και να κατανοήσουν το νόημά τους.
Η αναγνωστική ικανότητα μπορεί να αναπτυχθεί κάθε φορά που μαθαίνουμε ένα καινούριο τραγούδι. Ενισχύονται η απομνημόνευση, ο σωστός συλλαβισμός και ο σωστός τονισμός. Για τον συλλαβισμό ιδίως, τα παιδιά μπορούν να χτυπούν παλαμάκια στο ρυθμό ενός τραγουδιού, έπειτα να χωρίζουν τις λέξεις στις σωστές συλλαβές, να τραγουδήσουν αφήνοντας έξω ορισμένες συλλαβές, λέξεις ή φράσεις. Τονίζοντας τη σημασία του συσχετισμού της μουσικής, της γλώσσας και της ανάγνωσης στην καθημερινή ζωή του παιδιού ενθαρρύνει τους εκπαιδευτικούς να θυμόμαστε ότι η μουσική και η γλώσσα είναι συναφείς τρόποι επικοινωνίας που μοιράζονται ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά.
Η μουσική στη γλώσσα και η γλώσσα στη μουσική μπορούν να υποστηρίξουν το ένα το άλλο και γενικότερα την ικανότητα για μάθηση των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Εμπλέκοντας τη γλώσσα και τη μουσική μέσα από ποιοτικές δραστηριότητες προσφέρουμε στα παιδιά έναν φυσικό τρόπο για να κατανοήσουν και να μάθουν. Και η γλωσσική και η μουσική ικανότητα αναπτύσσονται αυθόρμητα στο κάθε παιδί μαζί με τη δημιουργικότητα, τη φαντασία και την ικανότητα κριτικής σκέψης.
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι και η μουσική και η ανάγνωση από μόνες τους δεν προκαλούν την ίδια ευχαρίστηση στο παιδί όσο η εικόνα ενός ενήλικα που διασκεδάζει και ο ίδιος μέσω της μουσικής και της ανάγνωσης και περνάει αυτή του τη καλή διάθεση και στο παιδί. Τα παιδιά θέλουν να είναι σαν τον ενήλικα που θαυμάζουν και αγαπούν στη ζωή τους. Αν αυτός ο ενήλικας (γονιός, εκπαιδευτικός, παππούς-γιαγιά κλπ) διαβάζει ο ίδιος βιβλία και τραγουδάει συχνά και μάλιστα δείχνει να ενθουσιάζεται από τέτοιου είδους δραστηριότητες το παράδειγμά του είναι καθοριστικό.
Οι εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής, που επιθυμούν να φτιάξουν ένα περιβάλλον γεμάτο ερεθίσματα και προκλήσεις για μάθηση, πρέπει να προσφέρουν στα παιδιά ευκαιρίες για μουσικές δραστηριότητες. Θα ανακαλύψουν με τον καιρό ότι μουσική πραγματικά βοηθάει και υποστηρίζει τη γενικότερη ικανότητα για μάθηση των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Η φαντασία και η δημιουργικότητα είναι η γέφυρα που θα ενώσει τη μουσική με τις υπόλοιπες ικανότητες για μάθηση.